ผมมีโอกาสได้ไปร่วม การสัมมนาเรื่องการเมืองท้องถิ่น และการมีส่วนร่วมของประชาชน ที่ประเทศเยอรมัน ช่วงที่เป็นเป็นการศึกษาดูงานนอกสถานที่ คณะได้ไปพบนายกเทศมนตรีเมืองมุนฮาม (Monheim am Rhein) คุณ Daniel Zimmermann

คุณ Daniel เป็นนายกเทศมนตรีตั้งแต่ปี 2009 ตอนอายุ 27 ถือว่าเป็นนายกเทศมนตรีที่อายุน้อยที่สุดคนหนึ่งของเยอรมันในเวลานั้น แต่ถ้านับเวลาการทำงานการเมืองจริง ๆ คุณ Daniel เริ่มทำพรรคการเมืองท้องถิ่นชื่อพรรค PETO ตั้งแต่อายุ 17 และส่งคนลงสมัครในตำแหน่งสมาชิกสภาเมืองมาโดยเขาเป็นสมาชิกสภาเมืองมาตั้งแต่อายุ 18 โดยการเลือกตั้งของประชาชนเมืองมุนฮาม ไม่ต้องรอ 25 หรือ 35 แบบประเทศไทย

ที่มุนฮาม มีโครงการที่ริเริ่มจากคุณ Daniel หลายเรื่อง เรื่องที่เป็นผลงานเด่นและทำให้เมืองมุนฮามโตขึ้นอย่างรวดเร็วคือ การลดภาษีธุรกิจ ที่เยอรมันต่างจากไทย คือ ภาษีธุรกิจ จัดเก็บโดยท้องถิ่น โดยปกติเมืองทั่วไปของเยอรมันจะจัดเก็บที่อัตรา 10 - 17 เปอร์เซนต์ แต่มุนฮามลดลงมาเหลือ 7 เปอร์เซนต์ ตั้งแต่ปี 2010 ทำให้ธุรกิจต่าง ๆ ในเมืองใกล้เคียงเข้ามาลงทุนในเมือง และทำให้รายได้รวมของเมืองเพิ่มขึ้น 10 เท่า และยังจ้างงานคนในเมือง เมื่อรายได้เพิ่มขึ้น ก็มีเงินที่จะปรับปรุงเมือง สร้างพื้นที่สาธารณะ จัดงานเทศกาลส่งเสริมให้คนมีเที่ยวมากขึ้นด้วย

อีกเรื่องหนึ่งที่สำคัญคือ เมืองมุนฮามให้ความสำคัญกับการมีส่วนร่วมของประชาชนในการทำงานของเมือง บนเว็บไซต์ของเทศบาลเมืองมุนฮามเปิดให้ประชนเข้ามาดูและให้ความเห็นกับโครงการก่อสร้างต่าง ๆ ของเมือง มีระบบรับเรื่องร้องเรียน และเปิดข้อมูลเป็นแผนที่ว่ามีเรื่องร้องเรียนอะไรบ้างจุดไหน โดยคุณ Daniel บอกว่าเขาเข้ามาดูประจำเพื่อไม่ให้มีเรื่องร้องเรียนที่ค้างอยู่ มีการเปิดให้ประชาชนของเมืองเสนอไอเดียเพื่อพัฒนาเมือง และ ให้คนมาโหวต ไอเดียไหนที่คนโหวตมากก็จะนำมาพูดคุยในสภาเมือง เพื่อจักสรรงบประมาณดำเนินการต่อไป

เมืองมุนฮาม ปรับปรุงการบริการของเทศบาลเป็นระบบอิเล็กทรอนิกส์ทั้งหมด โดยที่ผ่านมาทำระบบ smart card บัตรเดียวใช้บริการของเมืองได้ทั้งเช่าจักรยาน ใช้บริการ car sharing ใช้บริการห้องสมุดประชาชนของเมือง และกำลังจะเปิดตัวแอพพลิเคชันของเมืองในเดือนมกราคม ปีหน้า ที่จะเป็นแอพที่มีระบบ wallet เพื่อเทศบาลสามารถจะใส่เงินลงไปในแอพเพื่อจูงใจให้ประชาชนมีเช่าจักรยาน หรือ รถยนต์ไฟฟ้าของเมือง เพื่อที่จะมุ่งสู่ Car Free City โดยให้ชื่อบริการอิเล็กทรอนิกส์ทั้งหมดนี้ว่า OSISCS หรือ One Single Intragrated System of Citizen Service

นอกจากนั้นยังเริ่มนำรถโดยสารขับเคลื่อนอัตโนมัติ (Automomus Bus) มาให้บริการประชาชนเชื่อมระหว่างศูนย์กลางเมือง กับย่านที่อยู่อาศัยโดยทดลอง 5 คัน ผมถามคุณ Daniel ว่าเกิดอุบัติเหตุบ้างไหมกับรถโดยสารขับเคลื่อนอัตโนมัติ คุณ Daniel ตอบว่าตลอด 2 ปีมีอุบัติเหตุ 12 ครั้งที่เกิดขึ้นจากคนใช้ถนน แต่ไม่มีที่เกิดจากซอฟแวร์ ซึ่งอุบัติเหตุทุกกรณีมีประกันภัยรับผิดชอบ นับว่าเป็นเมืองอัจฉริยะ ที่เกิดจากนักการเมืองรุ่นใหม่ที่น่าสนใจมาก